Honor

Bardzo interesujące jest to, jak wiele różnych czynników ma wpływ na nasze przemyślenia. Na przykład ostatnie uroczystości związane z przemianami społeczno-politycznymi w Europie, jakie nastąpiły po roku 1989 oraz rozpoczęty właśnie mundial w Brazylii, wywołały u mnie refleksie dotyczące honoru. Jestem świadomy, że dla wielu z nas oba te wydarzenia nie mają nic wspólnego z honorem. Co więc skłoniło mnie do takich przemyśleń? (Sam chciałbym znać odpowiedź na to pytanie. :))

Uroczystości  narodowe siłą rzeczy przywołują wartości, związane z postawami ludzi, a mundial?
Czytając relacje o kampaniach związanych z przygotowaniem się różnych drużyn do mistrzostw, odnoszę wrażenie, że w wielu krajach  w całej tej zabawie nie chodzi tylko o sport, ale o poczucie dumy. Zacząłem zadawać sobie pytanie czym właściwie jest honor? Najpierw przypomniało mi się polskie przysłowie. „Honor jest jak papier – gdy raz go splamisz, już go nie wyczyścisz”. Później jednak stwierdziłem, że najlepiej jest sięgnąć do słownika: Definicja honoru jest bardzo długa. Oto jej część:
“Honor to postawa, dla której charakterystyczne jest połączenie silnego poczucia własnej wartości z wiarą w wyznawane zasady moralne, religijne lub społeczne i czasami skłonnością do przesadnej reakcji na naruszenie tych zasad.
Naruszenie zasad honoru przez siebie lub innych odbierane bywa jako “dyshonor” lub “hańba”. W wielu społeczeństwach takie naruszenie pociąga za sobą natychmiastową, osobistą reakcję “zhańbionego” lub innego członka tej samej grupy. Tym różni się honor od pojęcia godności osobistej – godność nie wymaga zemsty, honor tak. Godność traci się w ciężkich warunkach bytowych, honor (jako dążenie do jej odzyskania) może się nawet wzmacniać. Honoru nie wystarczy zadeklarować, podlega on udowodnieniu w sytuacji, która pozwala na weryfikację według norm moralnych danej społeczności.”
Honor według tej definicji, jest zatem wartością niematerialną i to na dodatek niezwykle cenną. Dla niego człowiek jest w stanie narazić się na szkody, straty, czy  nawet na utratę  życia. Co ciekawe,  dla różnych społeczeństw, czy nawet grup ludzi, różne wartości, postawy mogą być honorowe lub nie.  To nie Ty decydujesz, co można nazwać postawą honorową, tylko decyduje o tym środowisko, do którego należysz. W ten sposób społeczeństwo manipuluje postawą swoich członków albo, mówiąc łagodniej, wpływa na ich zachowania.  Dobrze, gdy wpływ ten prowadzi do pozytywnych zachowań, ale są przecież grupy, które pod presją utraty honoru zmuszają swoich członków do popełniania przestępstw, lub bezsensownego narażania życia.
Warto więc wiedzieć czym dla mnie jest honor. W jaki sposób to pojęcie kieruje moimi zachowaniami,  jak dalece determinuje moje postawy. Apostoł Paweł mówi: “Wszytko mi wolno ale ja nie dam się niczemu zniewolić” Honor to cenna wartość pod warunkiem, że sami przemyślimy, co tak naprawdę jest honorowe.

dodaj komentarz